سعید توتونکار در یادداشتی نوشت: «مسأله یک مسأله‌ جهانی، یک مسأله‌ بین‌المللی، یک مسأله‌ تمدّنی در معارف اسلامی است. حج را با این چشم باید نگاه کرد و دید.»

 

ما در مسیر ناگزیر جهانی شدن قرار داریم. اما بناست در کدام جهان معنی شویم؟!. طرح جهانی‌سازی حکومت‌های طاغوتی پیش روی ماست. سازمان‌ها، قراردادها، معاهدات و قوانین جهانی که یک به یک با اختیار و یا اجبار با تطمیع و تهدید و تحریم، دیکته می‌شود و بر گرده ملت‌های ضعیف و ستمکش تحمیل می‌شود.

 

مراسم حج بر پایه شخصیت حضرت ابراهیم(ع) طراحی شده است. پدر ادیان توحیدی که الگو و معیار شناخته شده جهانی است. طرح حج، تکثیر و توسعه همین الگو در تمام جهان است. میلیون‌ها مسلمان هر ساله در یک مکان و زمان مشخص در چارچوب تعریف ابراهیم از حیات قرار می‌گیرند؛ تا به افق تجربه ابراهیم از عالم نزدیک شوند. این هم‌افقی و هماهنگی، این یکرنگی و یک‌شکلی پایه‌های مدنیت را در میان مسلمانان ارتقاء می‌بخشد و جامعه ابراهیمی را برای آنان دست‌یافتنی‌تر می‌کند.

 

مبانی تمدنی حیات ابراهیمی که چتر آن بر سر تمام ادیان بزرگ سایه انداخته در حج مرور و بازخوانی می‌‌شود. حج ظرفیت جهانی شدن امت ابراهیم را آشکار می‌کند. حج فرصت یک‌تن شدن دو میلیارد مسلمان است.

 

حج ابراهیمی مقدمه جهان ابراهیمی است. جهانی بر اساس توحید و نفی شرک. جهانی که در آن شیطان رانده شده، خودخواهی مهار شده و انسان فارغ از تفاوت نام و نژاد و مال و منال، تنها بنده خداست نه برده طاغوت.

 

جهان غرب در پرتگاه واگرایی و متلاشی شدن، با گردش صدها میلیارد دلاری تولید سلاح، حتی نمی‌تواند آمار جرم و جنایت و تجاوز و غارت و خیانت را در جامعه خویش مهار کند. در قرن 21 گریبانگیر بدیهیات حیات انسانی و اجتماعی است. هنوز گرفتار نژادپرستی است. هنوز تکلیف خود را با جنسیت نمی‌داند. زن و مرد را نمی‌شناسد. هنوز نتوانسته روش همزیستی با دیگر مردمان را بیاموزد. هنوز حمله می‌کند، جنگ می‌کند، می‌کشد، غارت می‌کند، تجاوز می‌کند. یک قدرت ویرانگر بدوی که ابزارش روزآمد شده و توسعه یافته، بر جامعه‌ای حاکم است که در لبه فروپاشی قرار دارد.

 

در همین زمان حج جامعه همگرای منظومه‌ای اسلام را توصیف می‌کند. حج تکثیر نفس واحد مطمئنه ابراهیم است که تمام خودکامگی‌ها را خنثی می‌کند.

 

کسی که جهانش نفسش باشد، دیگر جهانی نخواهد اندیشید. در خود دفن خواهد شد. در خانه خود، در شهر و کشور و منطقه خود به گور حوادث سپرده خواهد شد. مهار خواهد شد. پیشرفت نخواهد کرد. انتظارات حداقلی، او را ضعیف و شکننده بار خواهد آورد. او به اندازه دایره کوچکی که در آن خود را زندانی کرده تلاش خواهد کرد و تدارک خواهد دید. سیل بنیان‌کن را بدون سیل‌بند به سوی سرزمین خویش رها خواهد کرد و خود را به تقدیر نابودی خواهد سپرد. هلاک خواهد شد.

 

لذا حج مسیر معرفی اسلام به عنوان فرصت برای تمام انسان‌های آزاده و ستم‌گریز و ظلم‌ستیز است. تمرین و تقویت و توسعه هنر حکمرانی انسان ابراهیمی است. حج آزمون جهانی اتحاد گرد توحید است. حج بدون امتدادهای تمدنی و دامنه‌های تحولی‌اش مرده و افسرده است. یک کالای موزه‌ای است؛ یک جشنواره زمینی؛ یک بت در قالب یک مراسم.

 

حج، موضع فعال جهان اسلام نسبت به حوادث عالم است. کسی که درون مرزهای خود بخزد و برای در امان ماندن از حوادث جهانی سر برنیاورد، به زودی محاصره خواهد شد و تکه تکه یا به یکباره دریده و بلعیده خواهد گردید. رزمایش حج نقطه نزاع را به خانه دشمن خواهد کشید. تفکر و دین ابراهیمی را به تک تک شهرها و سرزمین‌ها صادر خواهد کرد. حج اگر درست شناخته شود، محل هماهنگی عملیات قیام علیه استکبار و نفی استضعاف است. حاجیان با انقلاب درونی و معنوی که در ذات حج گنجانده شده، موج تغییر را به محیط پیرامونی زندگی خویش انتقال خواهند داد و آینده را انتخاب خواهند کرد.

 

توافق مسلمانان در همایش حج روی هر مسأله‌ای هر چند بزرگ، می‌تواند ضمانت حل آن باشد. قدرت اجتماعی و سیاسی عظیمی که ذیل مراسم حج پنهان است می‌تواند همه موانع را کنار بزند. مسائلی همچون آزادی فلسطین که مسأله اول جهان اسلام است و دفع و رفع نفوذ استکبار جهانی که مسأله اول جهان است. این دو مسأله در منطقه جنوب غرب آسیا به هم گره خورده است.

 

غده سرطانی اسرائیل استخوان لای زخم جهان اسلام و مایه ضعف آن است. غرب نمی‌خواهد این زخم التیام پیدا کند. مسأله فلسطین، به همین جهت مسأله اول جهان اسلام است؛ جهان مستضعفان؛ جهان عدالت‌طلبان؛ جهان آزادگان؛ جهان پیامبران و جانشینان پیامبران. در مقابل، اسرائیل مسأله اول جهان غرب است. جهان مستکبران و ستمکاران؛ جهان جنایتکاران و متجاوزان؛ بازماندگان و جانشینان شیاطین جن و انس.

 

حج همایش سالانه مسلمین برای هماهنگی حداکثری است. رها از قضاوت جانبدارانه قاب رسانه، در یک تجربه زیسته مشترک. حج قلب واحد جهان اسلام است. که در یک نقطه می‌تپد و اگر نباشد بدنه مردمی جهان اسلام در اطراف زمین پراکنده خواهد شد و در جریان روزمرگی‌ها از هم خواهد پاشید. حج می‌آموزد که چگونه انسان‌ها در قالب مشترک بگنجند و هیچ بهانه‌ای را برای کدورت نپذیرند.

 

ظرفیت عظیم حج را انقلاب اسلامی ایران کشف کرد. آن روز که آموخت می‌توان با اتحاد کلمه بر طاغوت شورید و استبداد و استعمار و استکبار را کنار زد و کلمة الله را بالاتر از هر نامی قرار داد.