654م:شهر كرمان در نخستين روز تابستان سال 654 ميلادي (در آن سال؛ 22 ژوئن و برابر يكم تيرماه) به تصرف عرب درآمد که «مجاشع بن مسعود سلمي» فرماندهي آنان را بر عهده داشت. مولف تاريخ «منتظم ناصري» وقوع اين رويداد را سال 651 ميلادي مطابق سال 31 هجري ذكر كرده است.

1313م:رضا شاه كه از تركيه ديدار مي كرد يکم تيرماه 1313 پس از بازديد و مشاهده طرز كار خبر گزاري آناتولي در اين کشور، تصميم گرفت كه ايران داراي يك خبرگزاري مشابه آن شود و تصميم خود را به دولت ابلاغ كرد. در اجراي اين تصميم، خبر گزاري پارس 50 روز بعد (19 مرداد 1313 خورشيدي) آغاز بكار كرد و به پوشش خبرهاي داخلي (عمدتا موسسات دولتي) و گزارشهاي ساير كشورها (عمدتا به صورت ترجمه از خبرگزاري هاي خارجي و راديوهاي مربوط) پرداخت.

1981م:بيست و دوم ژوئن 1981 (يكم تيرماه 1360) آيت الله خميني پس از دريافت نامه اكبر هاشمي رفسنجاني رئيس وقت مجلس شوراي اسلامي، ابوالحس بني صدر را از رياست جمهوري ايران بر كنار كرد. بني صدر قبلا خود را پنهان كرده بود كه بعدا گزارش شد با كمك مجاهدين خلق از ايران خارج شده و به دولت فرانسه پناه برده است. بني صدر پيش از انقلاب هم در فرانسه بود كه با هواپيماي آيت الله خميني به ايران بازگشته بود و داراي مقام و منزلت شده بود.

1360م:يکم تيرماه 1360 (ژوئن 1981) علي اصغر اميراني ناشر مجله خواندنيها و صاحب يك چاپخانه بزرگ در تهران و در آن روز 65 ساله، به حكم قاضي شرع دادگاه انقلاب در زندان قصر اعدام شد.

اميراني كه كار مطبوعاتي خودرا از روزنامه اطلاعات آغاز كرده بود و به مدت چهار دهه خواندنيها را منتشر مي ساخت متهم شده بود كه با اسرائيل و نيز سازمان اطلاعات و امنيت ايران (ساواك) ارتباط داشت و به خواست شاه و در جهت تحكيم پايه هاي سلطنت پهلوي مقاله مي نوشت. اميراني چهل روز پس از پيروزي انقلاب دستگير ولي در تيرماه سال 1358 آزاد شده بود. وي چند ماه بعد بار ديگر بازداشت و اين بار پس از محاكمه اعدام شد. «عفو بين المللي» كه يك سازمان غيردولتي است در پي دومين بازداشت اميراني، به حمايت از او دست به تلاش زده بود كه شرح آنها در رسانه ها منعكس شده است.

1668م:23 ژوئن زادروز فيلسوف، تاريخدان و سخنران ايتاليايي «جيواني باتيستا ويكو» است كه در سال 1668 به دنيا آمده بود و 76 سال عمر كرد. وي كه از انديشمندان دوران روشنگري اروپاست ايرانيان عهد باستان را به راستگويي ستوده و آنان را مردمي به دور از ريا و تزوير و پرهيزگار از تعدّي به حقوق ديگران خوانده و در رساله خود «در اهميت راستي و حقيقت»، اين موارد را ذكر كرده و در فصلي از اين رساله با آوردن مثل هايي از منش ايرانيان باستان ثابت كرده است كه اعتقاد و عادت به راستي و حقيقت باعث سازندگي و خلاقيّت مي شود كه حاصل آن ارتقاء تمدن بشري است. وی نوشته است که مدنيّت رفيع ايرانيان عهد قديم نتيجه عادت وسواسانه آنان به راستگويي و درستكرداري و اندیشه نیک بود. «ويكو» آموزش اخلاقيات و مراقبت در رعايت دقيق آنهارا بزرگترين تكليف و رسالت هر حكمران و مديرت جامعه قرارداده است.

1904م:انتشار منظم ستون «ژورنال» در روزنامه ها را ژوئن 1904 ذكر كرده اند زيرا كه يك روزنامه آمريكايي 22 ژوئن اين سال به خوانندگانش اطلاع داد كه از شماره 25 ژوئن ستون هاي «ژورنال» داير مي كند و اين ستونها توسط سردبير و روزنامه نگاران قديمي تر (كه خوانندگان با نامشان آشنا بودند) نوشته خواهند شد و حاوي مطالبي از جمله مشاهدات روزمره، شرح مسافرت و تداعي و برداشتشان از خبرها، تشريح سابقه رويدادها به علاوه بيان نظر، احساس و عواطف خود نسبت به برخي از آنها و انعكاس ضعف ها و قوّت ها، يادآوري ها، ترسيم وضعيت روزگار، بازتاب كارهاي ماندني، انتقال دانش، و آموزش عمومي خواهند بود. بايد دانست كه قبلا در جرايد چنين مطالبي به صورت پراكنده و غير منظم انتشار مي يافت كه اين روزنامه آمريكايي آنها را به صورت منظم و روزانه درآورد، ديگران اقتباس كردند و جهاني شده است

1340م:در ايران، در نيمه دوم دهه 1340، آن زمان كه دكتر علي اصغر صدر حاج سيدجوادي سردبير روزنامه اطلاعات بود، چنين ستونهايي در اين روزنامه تحت عنوان «پنج ستون از پنج نويسنده» داير شد و مدتها ادامه يافت كه با رفتن او از روزنامه، اين ستون ها هم تعطيل شد. دکتر علي اصغر صدر حاج سيدجوادي که از فعالان بنام انقلاب سال 1357 بود در فرانسه زندگي مي کند. وي در زمان حکومت دکتر مصدق جناح سياسي معروف به «نيروي سوم» را به وجود آورده بود.

1756م:22ژوئن سال 1756 به دستور سراج الدين «نواب بنگال» 146 شبه نظامي انگليسي را در يك اطاق كوچك حبس كردند (که برخي از آنان را از سوراخي كه در سقف ايجاد كرده بودند به داخل اطاق و بر سر ديگران افكنده بودند) و اين عمل باعث خفه شدن 123 تن از انگليسي ها شد. مورخان انگليسي در تاليفات خود از اين اطاق به عنوان «سوراخ سياه جهنم» نام برده اند.

1815م:در تاريخ فرانسه «22 ژوئن» ياد آور دو بار تسليم شدن اين كشور در برابر نيروي خارجي است. 22 ژوئن سال 1815، فرانسه پس از شكست در جنگ واترلو تسليم نيروهاي اتحاديه (كشورهاي متحد بر ضد ناپلئون - آلمان و انگلستان - شد. ناپلئون، خود سه روز پس از اين شكست تسليم شده بود كه به جزيره سنت هلن تبعيد شد و در همانجا در حبس خانگي انگليسي ها درگذشت.

1922م:فيلد مارشال «سر هنري ويلسون» كه در جنگهاي برمه، افريقاي جنوبي و جنگ جهاني اول در جبهه فرانسه شركت كرده و مدالهاي متعدد به دست آورده بود 22 ژوئن سال 1922 در لندن توسط جمهوري خواهان ايرلند ترور شد.

2003م: 20ژوئن 2003 ( 30 خرداد 1382) اصول 400 گانه قانون اساسي «كشورهاي متحده اروپا» كه براي تدوين آن 105 نماينده و مشاوران آنها 16 ماه تلاش كرده بودند در اجلاس سران اين ممالك که در يونان برگذار شده بود تاييد شد. در اين اجلاس قرار بر اين شد که يک سال بعد، اين طرح در بروکسل مورد بررسي نهايي قرار گيرد و سپس براي تصويب توسط يکايک کشورهاي عضو به اين ممالک ارسال شود و راي گيري درباره آن در هرکشور، از طريق رفراندم و يا پارلمان صورت گيرد، و اين کار بيش از سال 2007 طول نکشد. اين طرح در چند کشور تصويب شد ولي فرانسويان و هلندي ها آن را رد کردند. با اين وضعيت، طرح آينده مبهمي پيدا کرد.

2004م:نيويورك تايمز در شماره 21 ژوئن 2004 خود گزارش خبرنگارانش «سوميني سنگوپتا» و «دكستر فيلكينز» در عراق را چاپ كرده بود كه نوشته بودند: دولت موقت عراق به رياست اياد علاوي كه بيش از يك دهه همكار «سيا» بوده است بررسي اعلام حكومت نظامي، اين بار تحت عنوان «حالت فوق العاده و اعمال مقررات مربوط» در برخي نواحي عراق را تحت بررسي قرار داده كه آن را پس از انتقال قدرت در سي ام ژوئن به اجرا درآورد. طبق اين گزارش، اين مقررات شامل تحميل ساعات منع رفت و آمد شبانه، منع برگزاري اجتماعات و تظاهرات خياباني (دمونستراسيون)، بازرسي و دستگيري بدون مجوز قاضي دادگاه، بازداشت نامحدود بدون ابلاغ اتهام و ... خواهد بود. اياد علاوي گفته است كه كميسيوني مركب از چند وزير را مامور بررسي اعلام حالت فوق العاده در برخي از نقاط عراق كرده است. هدف مقابله با ناامني است.

 

2004م:سي. بي. اس - يک شبكه تلويزيوني آمريكا 20 ژوئن 2004 به نقل مطالب سايت «القاعده در شبه جزيره عربستان» تحت عنوان صوت الجهاد پرداخت و گفت كه به ادعاي اين سايت اينترنتي، پليس سعودي سمپات القاعده لباس و خودرو با مارك پليس در اختيار عوامل القاعده گذارده بود و آنان به لباس پليس در آمده و در مسير فرودگاه رياض اقدام به بازرسي اتومبيلها كرده، پال جانسون آمريکايي را يافته، به اتومبيل ديگر منتقل ساخته و ربوده بودند.

2004م:در پي پخش مصاحبه يك ساعته بيل كلينتون رئيس جمهوري سابق آمريكا در 20 ژوئن 2004 با شبكه A.B.C كه در آن بسياري از ضعف هاي جامعه اين كشور را رو كرد و تلويحا از جورج بوش به انتقاد پرداخت، عوامل حزب جمهوريخواهان حمله به او را از سر گرفتند و حتي بر ضد او به دادن آگهي تبليغاتي به تلويزيونها دست زدند!.

2005م:مجله آمريكايي «جي كيو» در شماره ژوئيه 2005 خود كه دوشنبه 20 ژوئن انتشار يافت مصاحبه با پنج نظامي آمريكايي از ايالت پنسيلوانيا از جمله جسي داوسن25 ساله، جاناتان ريز 22 ساله و شان ا'شي را كه ده ماه زندانبان سلول صدام حسين در عراق بوده و به وطن باز گشته بودند منتشر ساخت كه وسيعا در رسانه هاي آمريكا نقل شده بود و شبكه هاي تلويزيوني، خود جداگانه با اين نظاميان كه درجه گروهباني دارند مصاحبه كرده بودند.

2005م:19 ژوئن 2005 شبكه ان.بي.سي. در برنامه «ديت لاين» گزارش مفصل و مصوري از كارخانه هاي ساخت پوشاك در بنگلادش پخش كرد كه نشان مي داد از لحاط شرايط و محيط كار وضعيت چندان مناسبي نداشتند و مزد برشكاران و دوختگران حدود ده سنت (90 تومان) در ساعت بود. محصول كار اين كارگاهها عمدتا به آمريكا صادر مي شود و در اينجا با به به و چه چه در فروشگاههاي بزرگ زنجيره اي همچون «كي مارت» و «وال مارت» بفروش مي رسد.

2005م:بيست و يکم ژوئن 2005 «فان وان كاي» رئيس دولت ويتنام با جورج بوش رئيس جمهوري آمريكا در كاخ سفيد واشنگتن ملاقات و پيرامون گسترش داد و ستدهاي دو كشور مذاكره کرد.

فان در جريان ديدار يك هفته اي خود از آمريكا، قبلا با رئيس كمپاني مايكرو سافت ملاقات كرده و ترتيب همكاري اين شركت با كارشناسان تكنولوژي پيشرفته ويتنام و نيز آموزش بيش از پنجاه هزار تن از معلمان ويتنامي را كه بعدا بتوانند در مدارس اين كشور علوم كامپيوتر درس بدهند داده بود.

0: 360 پيش از ميلاد ارتش چين به كمان ضامندار (كراس باو) مجهز شد كه در آن زمان يك جنگ افزار پيشرفته محسوب مي شد.

80: به امپراتور وقت روم ـ تيتوس ـ گزارش شد كه آمفي تئاتر 55 هزارنفري شهر رم كه ويرانه آن باقي است آماده گشايش شده است.

1777: پول در گردش ايالات متحده (آمريکا) 3 ميليون دلار تعيين، و دستور ضرب سکه طلا تا اين مبلغ داده شد.

1870: قانون تاسيس دادستاني کل امريکا معروف به وزارت دادگستري که بر پليس فدرال و داستانها، داديارها و بازپرس هاي سراسري (و تا قرن 21 که وزارت امنيت داخلي تاسيس شد بر اداره مهاجرت) نظارت دارد و از دپارتمان هاي قوه مجريه و جدا از قوه قضائيه آن کشور است به تصويب کنگره آمريکا رسيد. وزارت دادگستري آمريکا در حقيقت امور تحقيق و پليسي را برعهده دارد.

1948: فاتحان غربي اعلام كردند كه تا مطمئن نشوند امنيت در اروپا برهم نخواهد خورد نيروهاي خود را از آلمان خارج نخواهند ساخت (كه نيروهاي آمريكايي هنوز هم از آلمان خارج نشده اند!).

1970: طبق اصلاحيه شماره 26 قانون اساسي آمريكا كه از 22 ژوئن سال 1970 به اجرا در آمد حداقل سن " راي دادن در انتخابات" در اين كشور به 18 سال تمام كاهش يافت.

منبع:iranianshistoryonthisday.com